Students can Download Sanskrit Lesson 8 विस्मृतभेदाः सन्तः Questions and Answers, Summary, Notes Pdf, Activity, KSEEB Solutions for Class 9 Sanskrit helps you to revise the complete Karnataka State Board Syllabus and score more marks in your examinations.
Karnataka State Syllabus Class 9 Sanskrit नंदिनी Chapter 8 विस्मृतभेदाः सन्तः
विस्मृतभेदाः सन्तः Questions and Answers, Summary, Notes
अभ्यासः
I. एक वाक्येन उत्तरं लिखत ।
प्रश्न 1.
सर्वेषां एक्यं केषां वाज्छा भवति ?
उत्तरम्
सर्वेषां एक्यं पूर्वजमुनिजन – कविजनानां वाज्छा भवति ।
प्रश्न 2.
हृदये कः विभेदः न भवेत् ?
उत्तरम्
हृदये भाषाधनमतजातिविभेदः न भवेत ।
प्रश्न 3.
किं किं प्रलयं संयातु इति कवेः आशयः ?
उत्तरम्
घर्षण – लुण्ठन – वज्जन – हननं प्रलयं संयातु इति कवेः आशयः।
प्रश्न 4.
हृदये कीदृशः भावः लसेत् ?
उत्तरम्
हृदये भ्रातुर्भावः लसेत् ।
प्रश्न 5.
किमर्थं हस्तं प्रसरणीयः ?
उत्तरम्
दुःखितदीनजनानां नेतुं हस्तं प्रसरणीयः।
II. रिक्तस्थानं पूरयत ।
- सुखिनस्सर्वे सन्त्विति गानं तेषां __________ । (बहुहृद्यम्)
- सुवर्णपुष्पां ____________ क्रष्ट्रम आयान्तु । (पृथिवीमेतां)
III. लिङ्ग – विभक्ति – वचनानि लिखत ।
- वाच्छा = स्त्रीलिङ्गः – प्रथमविभक्तिः – एकवचनम्
- सुखिनः = पुंलिङ्ग – प्रथमविभक्तिः – एकवचनम्
- तेषाम् = पुं/नपुंसकलिङ्ग – षष्ठीविभक्तिः – बहुवचनम्
- मातुः = स्त्रीलिङ्गः – षष्ठीविभक्तिः – एकवचनम्
IV. लकार-पुरुष-वचनानि लिखत ।
- कुर्वन्तु → लोट्लकारः – प्रथमपुरुषः – बहुवचनम्
- प्रदहति → लट्लकारः – प्रथमपुरुषः – एकवचनम्
- जहतु → लोट्लकारः – प्रथमपुरुषः – बहुवचनम्
V. वाक्ये योजयत।
- मत्वा = वयं भारतीयाः इति मत्वा जीवामः ।
- हृदये = हृदये जातिभाषा भेदः मा भवतु ।
- सततम् = छात्राः सततं पठनीयम् ।
- मा = जनेषु भेदः मा भवतु ।
VI. पर्यायपदानि लिखत ।
- धनम् = वित्तम् ।
- हस्तः = करः ।
- अनिलः = वायुः
- अनलः = अग्निः
VII. सन्धिं विभज्य नाम लिखत ।
- सन्त्विति – सन्तु + इति – यण् सन्धिः ।
- आलस्यं हित्वा – आलस्यम् + हित्वा – अनुस्वारसन्धिः ।
- भावापन्नाः – भाव + आपन्नः – सवर्णदीर्घसन्धिः ।
VIII. विरुद्धार्थक पदानि लिखत ।
- भेदः × अभेदः
- स्मरणम् × विस्मरणम्
- एक्यम् × अनैक्यम्
- निर्मलम् × मलम् ।
IX. अन्य लिङ्गपदानि लिखत ।
- माता – पिता
- सर्वे – सर्वाः
- पूर्वजः – पूर्वजा
- भ्राता – भगिनी
इतरप्रश्नाः
प्रश्न 1.
विद्वान् जि. महाबलेश्वरभट्ट महोदयस्य देशकालादि विषये लिखत।
उत्तरम्
पीठिका
- कविः – विद्वान् जि. महाबलेश्वरभट्टः
- जननम् – 12.06.1948
- जन्मस्थानम् – हित्तलहल्लि, यल्लापुर – उपमण्डलम्, उत्तरकन्नड मण्डलम्
- कृतयः – समासः, कारकम्, सन्धिः , कन्नड-संस्कृत क्रियापदकोशः।
- कार्यक्षेत्रम् – संस्कृतशिक्षणम्, विशेषोपन्यासाः, देशे अनेक विद्वत् गोष्ठीषु प्रबन्धोपस्थापनं च ।
- एषः वरेष्णः – बेङ्गलूरुनगरस्थे श्री चामराजेन्द्रसंस्कृतमहाविद्यालये व्याकरणशास्त्रस्य उपप्राध्यापकः आसीत् ।
Vidwan G. Mahabaleshwara Bhatta was born on 12th June 1948 in a village called Hittalahalli at Yallapur taluk of Uttara Kannada district. He served as a Asst. Professor of Vyakarana Shastra in Sri Chamarajendra Sanskrit College, Bangalore. His works are समासः, कारकम्, सन्धिः
विस्मृतभेदाः सन्तः Summary in Kannada
विस्मृतभेदाः सन्तः Summary in English
- Please leave up enmity among the people. Be calm and develop patriotism and unity.
- Our ancient Rishi munis said that “let all the living beings attain happiness’. So one and all should develop communal harmony. Be secular and help needy people.
- River Ganga-Kaveri is the famous rivers of our nation. Please leave up laziness. Be active and be brave ever.
- Bad qualities like – enmity, cheating should vanish from the people’s mind. Communal harmony will spread everywhere.
विस्मृतभेदाः सन्तः Summary in Sanskrit
सारांश:
- भवन्तः परस्परभेदभावं विस्मरन्त । मनसि – निर्मलभावः भवतु। भावैक्यं हृद्रन्तुं भवतु ।
- पूर्वजानां अभिप्रायः ‘सर्वे भवन्तु सुखिनः’ इति। तस्मात् जाति मत-भाषाभेदः मा भवतु । दुःखितानां दीनानां च विषये सहायं कुर्वन्तु ।
- गङ्गा-कावेरी इत्याद्याः नद्याः अस्माकमेव । आलस्यं त्यजन्तु निरन्तरं कार्यं कर्तुं सिद्धाः भवन्तु । धैर्य मा त्यजन्तु ।
- घर्षणवन्चनादयः सर्वत्र मा भवतु । सनेहभावना सर्वत्र भवतु। वायुजलाग्रयः सर्वेषां कृते समानाः एव ।